Καποιες ειδήσεις από τον πόλεμο των ειδικά προσδιορισμένων

 

Μετά από πολλά χρόνια προεβημεν στην σύνταξη κειμένων αφορώντα την λειτουργική διάρθρωση της σύγχρονης κομματικής μορφής. Επιλέξαμε αυτό να γίνει κυρία μέσα από όρους ιστορικού υλισμού και ανεύρεσης της περιεχομενικοτητας. Αυτό το οποίο επιβεβαιώνεται, είναι η μετακυλιση από την εργοστασιακή λειτουργία του τυπικού κόμματος νέου τύπου του 20ου αιώνα σε μια λειτουργία με καντιανη μηχανευση οργανωσιακου συστήματος, περιστρεφόμενο γύρω από εμπροσωπες μορφές συμπυκνωτικες εκτενών σημειολογιων.

Αυτό de facto οδηγεί σε μια επιχειρησιακή, οικονομικοποιημενη συγκρότηση. Επομένως, αυτοεπιβεβαιώνεται και επικυρώνεται ως μορφή τυπικής υπαγωγής της εργασίας στο κεφάλαιο, ως παράταση του εργασιακού χρόνου.

Το συγχρονικο ιδιαίτερο πρόβλημα συνιστάται από το ότι η κομματική ατομικότητα, ο κομματικός άνθρωπος συγκροτείται μέσα από την απόκριση στο ερώτημα "τι να κάνουμε", το οποίο κατανοεί ως καταφαση στην λειτουργία πραγμάτωσης της αφηρημένης μηχανής. Βέβαια, αυτός ο καταφασισμος πλασάρεται και δικαιολογείται ως ουμανισμός, ως μια καταφαση στο γενικό, απ' όπου εξάγεται ο γενικισμος ως ιδεολογία του αφηρημένου γενικού.

Ωστόσο, οι εξελίξεις στο εσωτερικό της ΗΠΑ βιομηχανίας και η νέα φάση του ανταγωνισμού μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια προχωρηματικης πολιτικής ανάπτυξης αυτού του υποδείγματος. 

Οι λειτουργίες της παγκόσμιας αγοράς αντιλαμβάνονται όλο και πιο πολύ αυτο που ονομάζουμε κομματική μορφή, ως μια εμφορτη πραγματικής και υλικής διαδικασίας ιδιαίτερη παραγωγική σχέση. Το κριτήριο γι' αυτήν είναι, αν αποκρίνεται, αν τελεί σε συμφωνία με τις προωθημένες παραγωγικές δυνάμεις, απλούστερα ο βαθμός βιομηχανικοτητας αυτής της δοσμένης παραγωγικής σχέσης. 

Σε ένα διευρυμένο επίπεδο οι καπιταλιστικές ιδεολογίες και αφηγήσεις μυστικοποιουν, εμφανίζοντας τους σε αλλοτριωμενες, παραλλαγμενες μορφές, τους ανταγωνισμούς μεταξύ των διαφορετικών οντολογικων επιπέδων ειδικού προσδιορισμού. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει, ότι απολύουν την οντικη ισχύ και επίδραση τους ως τέτοια.

Βέβαια, ολ' αυτά στα αυτιά των μεσσιανικών, των πολιτισμένων χριστιανών και των νεωτερικων  ιδεολόγων συνεχίζουν να ακούγονται ως "ιστορίες γι' άγριους". 

Αυτό δεν ματαιώνει το γεγονός (ούτε βγάζει τους επενδυτές της γεωπολιτικής από τις δύσκολες συνθήκες και στιγμές) ότι το κεφάλαιο μέσω της δημιουργικής καταστροφής φανερώνει ένα a posteriori σημείο ως συμπύκνωση και απολυτοποιητικη εξήγηση μιας εικαζομενης αναδρομικής πορείας, κάτι που συνιστά την σύγχρονη μορφή ιστορικού και στρατηγικού αναθεωρητισμού.

Αυτό, όπως έχει αναλυθεί (βλ. Aufheben #24, 25) στην αντεστραμμένη εκδοχή του παίρνει την μορφή των θεωριών συνομωσίας "ως πραγμοποιηση της ήττας". 

Λαμβανομένης υπόψη της απαίτησης για έναν προοπτικισμο, η μόνη άμεσα διαθέσιμη σύσταση είναι να δούμε τα πράγματα από την μεσότητα τους και όχι από τα έσχατα σημεία τους. 

Αυτό, επίσης με κριτήριο την αμεσότερη διαθεσιμότητα, προσδίδει επίκαιρη πολιτική χρησιμότητα στο sci-fi ως μια ανταγωνιστική συναρθρωση παραγωγής πολιτικής γνώσης. 

Τούτων δοθέντων, επιστρέφουμε στο μητροπολιτικό project

Ξεδιαλύματα. Περί κάποιων διευκρινίσεων στην επιστήμη της κριτικής της πολιτικής οικονομίας

 

Δεν θεωρούμε, ότι οι παρεκκλίσεις του μαρξισμού του 20ου αιώνα επί της κριτικής της πολιτικής οικονομίας ήταν φαινόμενο παρεξηγήσεων, αλλά επικαλύψεις συνειδητών πολιτικών επιλογών, οι οποίες εκφράζονταν κύρια εντός των πεδίων της κομματικής και κινηματικής διαπάλης. Αυτό ως τέτοιο -φυσικά- δεν συνιστά εργατική κριτική, καθ' όσον η εργατική κριτική αναπτύσσεται σε γενικό επίπεδο ως total concrete. Αντίθετα, η υποβάθμιση της εργατικής κριτικής σε μορφή εσωκομματικής διαπάλης το μόνο το οποίο αποδίδει, είναι ένα absolutised partial. -Ανήκει αυτό το χούι στις αντι-προλεταριακές διδαχές της επίσημης κομματικής μορφής. Βέβαια, πρέπει να ειπωθεί, ότι μεθοδολογικά είναι πιο πίσω κι από το οικονομικό έργο του Προυντόν.

Η κύρια εξ αυτών των παρεκκλίσεων ήτο εντός της Β΄ Διεθνούς, και συγκεκριμένα η αναπαράσταση της κριτικής της πολιτικής οικονομίας ως δήθεν εκπροσώπου της Ρικαρντιανής εργασιακής θεωρίας της αξίας, κάτι που μισο-έγινε άρχικα από την Ρόζα και διορθώθηκε εν ριπή οφθαλμού, αλλά στην συνέχεια έγινε παντιέρα του Μπουχάριν και των συνοδοιπόρων του, με τις γνωστές επακολουθησάσες συνέπειες για την προωθημένα Ρικαρντιανά οργανωμένη οικονομία των λαϊκών δημοκρατιών.

Για την Φαβιανή Εταιρεία, και την εξ αυτής εξέλιξη της θεωρίας περί ιμπεριαλισμού και κρατικού καπιταλισμού (βλ. τα γνωστά, σχετικά κείμενα του Λένιν, στα οποία by word εκθέτει θεωρία κρατικού καπιταλισμού) έχουμε μιλήσει και καταθέσει την κριτική μας.

Εφ' όλων πρέπει να καταστεί ευκρινές, ότι στο πρωτότυπο κειμενικό corpus της stricto sensu κριτικής της πολιτικής οικονομίας, οι οικονομικές θεωρίες της κλασικής πολιτικής οικονομίας εκλαμβάνονται ως έχουσες εγκυρότητα (ως συγκεκριμένα συνολικά) και μεγαλύτερη σημασία, απ' ό,τι πχ. τα στατιστικοποιημένα ποσοτικά δεδομένα. Άλλωστε, εις βάρος των στατιστικών ασκείται θεμελιακή κριτική, κάτι που συνεχίσθηκε απ' τον Λένιν. Δείγμα του πόσο σημαντική είναι η κριτική παρουσίαση των θεωριών της κλασικής πολιτικής οικονομίας είναι μαζί με τα σχετικά κεφάλαια στα “Grundrisse”¹, “Zur Kritik der Politischen Ökonomie"², “Das Kapital”³, η ίδια η συγγραφή των “Θεωριών για την Πρόσθετη Αξία, Τέταρτο Τμήμα Κεφαλαίου”⁴.

Εν τούτοις, για μερικούς μεγαλόσχημους και διάσημους μαρξιστές ακόμα κι η θεωρία επί της εργατικής κριτικής (πόσω μάλλον επί της κλασικής πολιτικής οικονομίας και των προκαπιταλιστικών μορφών οικονομικής σκέψης) είναι λογοκριτέα. Σ' αυτούς η θεωρία της πολιτικής οικονομίας αντικαθίσταται από κάποιες ιδέες περί μαρξιστικών πραγμάτων και υποθέσεων, τις οποίες έχουν στο μυαλό τους. Άλλα είπαμε -ό,τι πει το κόμμα, ό,τι συμφέρει το κόμμα, το κάθε κόμμα εκάστη φορά (: οικειοποιημένος και γι' αυτό απολυτοποιημένος κρυπτομπενθαμικός ωφελιμισμός).

Πάραυτα δεν θα αναγάγουμε αυτές τις κομματικές συμπεριφορές σε συμπτώματα της συγκυρίας.Η κριτική μας είναι υλιστική: προέρχεται, αναπτύσσεται, επιστρέφει στην υλική, ενεργή βάση της παραγωγής.

Τούτου δοθέντος, φρονούμε, ότι μια εκτενή μερίδα της επίσημης μαρξιστικής διανόησης έχει υποπέσει διά της διολισθητικής καλλιτεχνικής επιρρέπειας στην λειτουργία των αφηρημένων μηχανών. Προβαίνουμε σε αυτόν τον μηχανολογικό προσδιορισμό, ώστε να αναπτυχθεί προβληματισμός για τις επιδράσεις αυτών των συμπεριφορών στην ανάπτυξη της εργατικής κριτικής ως υλικοπραγματικού παραγωγικού προτσές.

Αφ' ής στιγμής διαπιστώνεται κάτι τέτοιο, η συμβουλή μας είναι ίδια με αυτήν την Ρόζας στα 1900: “Πίσω στον Άνταμ Σμιθ”.

Θέτουμε λοιπόν το καθήκον κριτικής παρουσίασης των φιλοσοφικών και ευρύτερα πολιτισμικών προαπαιτουμένων και προκειμένων του Σμιθικού έργου και της συναφούς πρακτικής μέσα στο εργατικό κίνημα.

Επ' αυτού, για αρχή, επιθυμούμε να αναδείξουμε μονάχα μια κρίσιμη στιγμή:

Την φιλονομιναλιστική φιλοσοφία της γλώσσας του Άνταμ Σμιθ που συνδιαλέγεται απευθείας με την κριτική του Γρηγορίου του Ρίμινι εις βάρος των τροπιστών.⁵

1 Βλ. MEW, Band 44, Dietz Verlag, Berlin, 2023, καθώς και εκδόσεις προγενέστερων χειρογράφων ενδεικτικά από Παρατηρήσεις στον Mill και εντεύθεν

2 Βλ. οπ. Band 13, 1961

3 Βλ. οπ. Band. 23, 1962, 24, 1963, 25, 1964, και μετέπειτα εκδόσεις συμπληρωμάτων και προσθηκών στο Κεφάλαιο

4 Βλ. Band. 26.1, 1965, 26.2, 1967, 26.3, 1968

5 Βλ. Adam Smith, The theory of moral sentiments. To which is added a dissertation on the origin of languages, London, 1768, pp. 443 επ.

Ενάντια στα γνωσιακά απαρτχάιντ, ενάντια σε κάθε ψευτοκομματική λογοκρισία. Για την ανάπτυξη της εργατικής επιστήμης, για την ανατίμηση της εργασίας και το πραγματικό ανέβασμα του εργατικού μισθού

ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν ἀκουέτω. Tίνι δὲ ὁμοιώσω τὴν γενεὰν ταύτην; ὁμοία ἐστὶ παιδίοις καθημένοις ἐν ἀγοραῖς, ἃ προσφωνοῦντα τοῖς ἑταίροις αὐτῶν λέγουσιν· ηὐλήσαμεν ὑμῖν, καὶ οὐκ ὠρχήσασθε, ἐθρηνήσαμεν ὑμῖν, καὶ οὐκ ἐκόψασθε. ἦλθε γὰρ Ἰωάννης μήτε ἐσθίων μήτε πίνων, καὶ λέγουσι· δαιμόνιον ἔχει. ἦλθεν ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἐσθίων καὶ πίνων, καὶ λέγουσιν· ἰδοὺ ἄνθρωπος φάγος καὶ οἰνοπότης, τελωνῶν φίλος καὶ ἁμαρτωλῶν. καὶ ἐδικαιώθη ἡ σοφία ἀπὸ τῶν τέκνων αὐτῆς! Τότε ἤρξατο ὀνειδίζειν τὰς πόλεις ἐν αἷς ἐγένοντο αἱ πλεῖσται δυνάμεις αὐτοῦ, ὅτι οὐ μετενόησαν·

Κατά Ματθαίον, ΙΑ: 15-20

 

Η απόφανση ή μη περί της εγχώριας ύπαρξης παράτυπων κατεστημένων λειτουργιών αποκλεισμού ανθρώπων, τύπων, ρευμάτων (τυπικά εγνωσμένου και πολλαπλώς αρμόδια πιστοποιημένου προς τούτο κύρους) από πλευρές της επίσημης ιδεολογικής και θεσμικής σφαίρας απαιτεί την εμπλοκή μ’ αυτό το πράγμα. Απ’ αυτήν την άποψη όσα είναι γραμμένα στις ακόλουθες γραμμές αποτυπώνουν προσωπική, αδιαμεσολάβητη εμπειρία.

Το ζήτημα του γνωσιακού αποκλεισμού αναδείχθηκε έντονα και σε μεγάλο εύρος κατά το 2024 λόγω των κινημάτων και των καταλήψεων στα πανεπιστήμια των ΗΠΑ και της Ευρώπης, που εκφράζουν την θέληση ειρήνευσης και συμπαράστασης στους πληβείους και τους εργάτες της Παλαιστίνης. Είδαμε τις διοικήσεις κάποιων από τα μεγαλύτερα πανεπιστημίων στον κόσμο να διχάζονται, να κλονίζονται, να διασπώνται πολιτικά. Επίσης είδαμε μέσα στους εργαζόμενους καθηγητές και ερευνητές στα πανεπιστήμια την ανάπτυξη θαρραλέων τάσεων γνωστοποίησης και καταγγελίας του παράτυπου καθεστώτος «ορθότητας», λογοκρισίας και αποκλεισμών, το οποίο έχει επιβληθεί.

Αυτό στις προηγούμενες δύο δεκαετίες περιγραφόταν στις ΗΠΑ ως «Καθεδρικός». Ωστόσο, αν δεχθούμε ότι για λόγους που έχουν να κάνουν με τους μετασχηματισμούς της 4^ης Βιομηχανικής Επανάστασης, αυτό επλήγη, σήμερα η όλη παρατυπία αναγκάζεται να επιδείξει το νέο φτιασίδωμά της ως μια οικτρή χρεωκοπία, ως μια οριακή ακροβασία επί του σύννομου.

Η παρατυπία στοιχειοθετείται από την παραβίαση πυρηνικών συνταγματικών κατοχυρώσεων, όπως η ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας, η τυπική ισότητα, η ελεύθερη ανάπτυξη πανεπιστημιακής έρευνας.

Συνεπώς, για μας δεν είναι ζήτημα «δεν βαριέσαι βρε αδερφέ», καθ’ όσον δεν είναι ζήτημα μιας τυπικής ιδεολογικής διαπάλης, αλλά ζήτημα βαθιά νομικό, και πρωτίστως ζήτημα ταξικής αντιπαράθεσης και σύγκρουσης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι όποιες ένθεν και ένθεν κομματικές πασαρέλες δεν μπορούν ούτε να ξεπλύνουν, ούτε να προσφέρουν άλλοθι, ούτε να λειτουργήσουν ως κολυμβήθρες του Σιλωάμ.

Βέβαια, η μανούβρα των εκπροσώπων και των φορέων των απαρτχάιντ συνίσταται στην προσφυγή στην μέθοδο των Κριτών της Παλαιάς Διαθήκης, δηλαδή στην πιο καταπιεστική, αντιδραστική, φασίζουσα μορφή τοπικιστικού ιουδαϊσμού, με ό,τι αντανακλαστικές περί του αντιθέτου συνέπειες επιφέρονται από μια τέτοια επιλογή, καθ' όσον στο εγχώριο η διάταξη της παραγράφου 1 άρθρου 3 Συντάγματος διαθέτει αυτοτελή λειτουργία στο υλικό Σύνταγμα.  

Φρονούμε πως στο εγχώριο δεν έχουμε χρεία ενός συλλογικού Δαυίδ απ’ τα κάτω για το τσάκισμα αυτής της ιουδαϊκής Κριτικής μεθόδου. Αλλά, να ανοίξουμε δρόμους ώστε η εργατική ισχύς να εγκατασταθεί και να αναπτυχθεί μέσα στους χώρους φωλιάσματος αυτών των λειτουργιών, πρώτ’ απ’ όλα μέσα από τον αγώνα των εργατών και των νεολαίων σε αυτούς.

Γι' ακόμα μια φορά:

ή με τον Καίσαρα ή με τον Σπάρτακο, ή θα νικήσουμε ή θα νικήσουμε