Normalité? Nous ne le pensons pas
Το μυστήριο της εμπορευματικής μορφής συνίσταται στο ότι υποθέτει την κοινωνική σχέση μεταξύ των εργατών προς την συνολική εργασία ως μια κοινωνική σχέση που υπάρχει εκτός των εμπορευμάτων ως αντικειμένων, και έτσι τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της εργασίας των ανθρώπων μέσα από την οποία παράγεται η εμπορευματική μορφή, εμφανίζονται, αντικαθίστανται από τα αντικειμενικά χαρακτηριστικά των ίδιων των προϊόντων της εργασίας, ως κοινωνικών φυσικών ιδιοτήτων αυτών των πραγμάτων. Κατ' αυτόν τον τρόπο η εμπορευματική μορφή εμφανίζει και αναπτύσσει αναλογίες με τα πράγματα-φετίχ του ομιχλώδους θρησκευτικού. Το εμπόρευμα ως κεφάλαιο εμφανίζεται ως φαινότυπος ως εικόνα, ως σημείο, ως θέαμα. Εξ αυτού, η εμπορευματομορφή έχοντας επιλέξει ως εκπροσώπους της συγκεκριμένες ανθρωπομορφές πολιτεύεται, διοικεί, αναπτύσσει discourses, έχει γνώμη για τις υποθέσεις, διατάσσει εκτελέσεις, βασανιστήρια, συλλήψεις, ποινικές διώξεις, μετακινήσεις στρατευμάτων και βομβαρδισμούς, έχει άποψη για το τι είναι ανεκτό και μη ανεκτό, φτάνει σε σημείο να κάνει κριτική της κριτικής, επικαλούμενη την εμπορευματική Αγία Οικογένειά της, δηλαδή την καπιταλιστική εταιρεία στην οποία ανήκει ως αντικείμενο εμπράγματης κυριότητας.
Σε αυτή την ακραία φετιχιστική λειτουργία του (που αποτυπώνει μόνο την όξυνση της αντίθεσης μεταξύ χρηστικής και ανταλλακτικής αξίας) το εμπόρευμα ξεχνά τον διπλό χαρακτήρα του και εμφανίζεται ως έχον μόνο ανταλλακτική αξία: αντλεί τον κοινωνικό ρόλο του όχι από το ότι έχει παραχθεί από κοινωνική εργασία, αλλά αποκλειστικά απ' το ότι μέσα στην κοινωνική ανταλλαγή, μέσα στο εμπόριο, μέσα στην κυκλοφορία, μετατρέπεται άμεσα σε χρήμα: περιφέρεται με τον ταυτοτισμό του Εμπόρευμα – Χρήμα, χωρίς να το απασχολεί τί προηγείται και τί έπεται. Συγχρόνως, σε αυτές τις λειτουργίες του στην αναλογία του προς το θρησκευτικό υπονοεί το προτσές εγχρήματης μετατροπής του Εμπόρευμα – Χρήμα - Εμπόρευμα ως ανάλογο, αν όχι ισοδύναμο της προσταγής της ανταπόδοσης (εκεί που στον 19ο αιώνα υπονοούσε το Χριστιανικό μυστήριο της μεθυποστάσεως/μετουσιώσεως), μετατρέποντας το κοινωνικό σε μια διακαώς επιθυμητή αποικιακή ζούγκλα συνεχών ανταποδόσεων.
Σε επίπεδο άσκησης εξουσίας, μέσα απ' όλο αυτό εγκαθιδρύεται η τυραννική διακυβέρνηση των πραγμάτων επί των ανθρώπων, ώστε η βιοεξουσία εξοκείλει από αυταρχική παρέμβαση στις σχέσεις των ανθρώπων, στην αντικατάσταση των σχέσεων των από σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και πραγμάτων. -Δεν χρειάζεται να μιλάτε μαζί μου, ο πάτος της κατσαρόλας σας, η μπαταρία του κινητού σας έχει κάποιο τεμάχιο νεκρής εργασίας μου, είμαι παρών στο σπίτι σας. Όσο υπακούετε στις εκπροσωπούσες την εμπορευματομορφή πολιτικομματικές μορφές, τόσο θα φτάσετε να κάνετε παρέα με τον πάτο της κατσαρόλας, ή ακόμα και να μιλάτε στους τοίχους, αφού δεν μιλάνε οι τοίχοι σε σας, από την στιγμή που μάλλον τα αυτιά σας έχουν τοίχους. Πρόκειται δηλαδή για μια σχετικά μόνιμη κατάσταση κυριαρχίας της νεκρής εργασίας επί του κοινωνικού, η οποία δεν εμφανίζεται ως τέτοια, ως είθισται, στην μορφή της νοήμονος μηχανής, του ομιλούντος αλγόριθμου, του ρομπότ (του σκεπτόμενου εμπορεύματος), αλλά στην κεντρικοπολιτικά μυστικοποιημένη μυστηριακή εμπορευματομορφή.
Σίγουρα, αυτό έχει την συγκεκαλυμμένη πολιτική θεολογία του, την δική του πολιτική ordinem, τόσο διαχωρισμένη από το ενεργό κοινωνικό, ώστε το τελευταίο ίσταται έναντί της ως μόνιμη απειλή. Δεν μπορείς να δεις την οργανικότητα της αστικής κοινωνίας μέσα σε αυτό, διότι έχει απορροφηθεί από τις ίδιες τις επίσημες πολιτικές και γραφειοκρατικές λειτουργίες. Ο άνθρωπος της αστικής κοινωνίας είναι πλέον ταυτισμένος με τον κρατικό άνθρωπο, τον άνθρωπο τον οποίο ανήκει στην κρατόσφαιρα. Η αστική κοινωνία έχει γίνει μια παράπλευρη δραστηριότητα της Μανδαρινικού τύπου εκμεταλλευτικής και καταπιεστικής δημοσιοϋπαλληλίας.
Το σύνολο των φετίχ φετιχοποιείται έτι περαιτέρω, τοποθετούμενα σε υάλινες οθόνες και υάλινες προθήκες πολυτελών εμπορευμάτων, που είναι τόσο ακριβά και πολυτελή, ώστε το ότι είναι φετίχ βαραίνει πιο πολύ από ότι έχουν μια εκ της κοινωνικής εργασίας απονεμημένη και προσδιορισμένη χρηστική αξία, ή αν θέλετε, η φετιχιστική έκλαμψή τους είναι ιδιότητα της χρηστικής αξίας τους ως αδιαίρετα εμπορεύματα.
-Κι όμως, οι εξεγερμένοι νεαροί δεν ανακαλύπτουν το Παρίσι, όπως θα ήθελε μια αντεστραμμένα πατριαρχική αφήγηση περί αυθορμητισμού κλπ. Αντίθετα, οι Παριζιάνικες προθήκες έρχονται σε γνωριμία με αυτούς. Η εξεγερτική καταστροφή των φετιχοποιημένων σημείων, ειδώλων του συνολικού εμπορευματισμού είναι η πιο τρανταχτή εκδήλωση του αλλοτριωμένου χαρακτήρα της κοινωνικής εργασίας στο συνολικό προτσές καπιταλιστικής παραγωγής, ώστε κι η καταστροφή του φετίχ ανά περιστάσεις φετιχοποιείται. Σε αυτό έγκειται τόσο η ειδικά προσδιορισμένη ηθική οικονομία της εξέγερσης στο προτσές κυκλοφορίας, όσο και η μερικά προσδιορισμένη πολιτική οικονομία της κρατικής καταστολής.
Από υψηλή θεωρητική σκοπιά, η εξέγερση μπορεί να εκληφθεί ως μαζική εφαρμογή Σουμπετερικής πολιτικής οικονομίας. Επομένως, σε ένα δοσμένο εύρος τα καπιταλιστικά αφεντικά μπορούν να αναγνωρίσουν κάποιες εκ των προωθημένων αναγκών τους σε αυτήν. Απ' την άλλη οι φιλεύσπλαχνοι διοικούντες σύντομα θα αντιληφθούν πόση “έννοια” απ' αυτήν που πίστευαν και πλάσαραν κατά τις τελευταίες δεκαετίες, έχει εξαϋλωθεί στα οδοφράγματα, ώστε πλέον τίθεται άμεσο ζήτημα προσαρμογής της Φραγκικής πολιτικής αριστεράς στην νέα εξελισσόμενη, κινούμενη πραγματικότητα. Από την σκοπιά του παραγωγικού προτσές είναι ζήτημα εφαρμογής μιας νέας μηχάνευσης -κι αυτό δεν είναι ζήτημα κοινωνιολογικής ή πολιτισμικής ανάλυσης.
Οι “δομικές αλλαγές” στην βία, για τις οποίες μέσα στην εξέγερση μίλησαν κάποιοι νοήμονες διανοούμενοι, προκύπτουν από την ίδια την αρχιτεκτονική της εξέγερσης: καθορισμός μητροπολιτικών λειτουργιών, εγκατάσταση της παρουσίας μητροπολιτικών σωμάτων σε αστεακά παρθένα από την ταξική πάλη εδάφη. Ουδείς αυθορμητισμός υπάρχει σε αυτό. Ακόμα και το ασυνείδητο των εξεγερμένων υλοποιείται και εξωτερικεύεται ως στρατηγική, ώστε ο επιτελικός σχεδιασμός περνάει απ' τους μπάτσους στους εξεγερμένους.
Αυτό ανάμεσα στα άλλα έχει ως συνέπεια, ότι η εξέγερση επιθέτει και επιβάλλει την αναβάθμιση της κοινωνικής λειτουργίας στο επίπεδο του συγκεκριμένου, στο επίπεδο της μητροπολιτικής λειτουργίας. Μπορεί να εκληφθεί ως η αποφασιστική επίθεση ενάντια στην εγκατεστημένη επί του κοινωνικού σώματος μηχανουργία της αφηρημένης μηχανής. Ο αστισμός πρέπει να βρει άλλο παιχνίδι να παίζει από την αφηρημένη πραγμάτωση στοιχείων καλλιτεχνίας, κάτι ενάντια στο οποίο ως ordre mondial επιτίθεντο οι καταστασιακοί. Έτσι, το ερώτημα περί εμπροθετότητας και στοχοθεσίας της βίας, απαντιέται μέσα από τους ίδιους τους όρους της εκπήγασής της: η προλεταριακή βία fur sich υψώνεται ως ένα συστατικό συμβάν προλεταριακής τάξης. Οι μπουρζουάδες είναι τόσο τρομαγμένοι, που ανταπαντούν, ότι ο θάνατος της αφηρημένης μηχανής επιφέρει το τέλος της (μπουρζουάδικης) τέχνης. Μπορούν κατόπιν εορτής να φωτογραφίζουν τις σπασμένες βιτρίνες και να τις παρουσιάζουν ως par excellence έργα τέχνης.
Η επιθανάτια αγωνία της μπουρζουάδικης τάξης περί τέλους της τέχνης της δεν είναι η επιθανάτια αγωνία για τον ίδιο τον υπαρξιακό θάνατό της;
No comments:
Post a Comment