Μεταξύ “Δυσπραξίας” και Θεωρητικού εμπλουτισμού. Η δυναμική του Κριτικοθεωρητικού χώρου στη Γερμανία

Το παρόν κείμενο στοχεύει στη σφυρηλάτηση μιας διανοητικής παρέμβασης όσον αφορά την ανάπτυξη του Κριτικοθεωρητικού χώρου, δηλαδή των διανοητικών κύκλων οι οποίοι έχουν άμεση αναφορά στην Κριτική Θεωρία της Σχολής της Φρανκφούρτης, σε συνέχεια και κλιμάκωση των συναφών κειμένων που έχουν αναρτηθεί από Αυγούστου 2024. Σημειώνουμε ότι ο χαρακτήρας του κειμένου δεν είναι πολεμικός, ούτε άμεσα κριτικός με την έννοια μιας άμεσης πολιτικής σκοποθεσίας, αλλά διανοητικός.

 

-Τελικά, δεν πήγαν όλα και τόσο καλά

 

Κατά τη διαδικασία “ενταφιασμού” [1] του αντι-γερμανισμού από έναν από τους βασικούς ιστορικούς φορείς του, προτάθηκε το εξηγητικό σχήμα ότι επρόκειτο για ένα “ακούσιο κίνημα νεωτερικοποίησης”. Αυτό σημαίνει ότι ο αντι-γερμανισμός όταν εμφανίσθηκε κατά τη διαδικασία ενοποίησης της Γερμανίας, επιτελούσε κάποια αντιστασιακά πολιτισμικά καθήκοντα έναντι της τότε αναδυθείσας γερμανικής βαρβαρότητας (ή παραδοσιοκρατίας).

‘Εχουμε παρουσιάσει μια κριτική σε αυτή τη ψευδο-αντίθεση μεταξύ νεωτερικού εκπολιτισμού και της πείσμονος γερμανικής βαρβαρότητας. [2] Σε πολιτικό επίπεδο αυτή η νέα εννοιολόγηση σημαίνει ότι είχαμε εν μέρει να κάνουμε με ένα μέτωπο εκμοντερνισμού, σε τελική ανάλυση με μια εξεζητημένη επικαιροποίηση και ανανέωση της πολιτικής πρακτικής των απελευθερωτικών μετώπων του ΠΠΒ, έναντι των οποίων -κατ’ αυτό το σχήμα- η παλαιστινιακή εξεγερτικότητα των βαρβάρων και απολίτιστων πληβείων λειτουργεί ως η μεγάλη προπαίδεια, το μεγάλο εκπαιδευτήριο για την εισέλευση του υποκειμένου στην ιστορική γερμανική βαρβαρότητα και “ιμπεριαλισμό” όπως έχουν εκφραστεί με ιστορικό τρόπο στις εμπειρίες των Ράιχ.

Το συνολικό σχήμα περί του αντιγερμανισμού ως κίνημα εκμοντερνισμού δεν είναι τόσο αντιφατικό όσο εκ πρώτης όψεως ακούγεται, ώστε πολύ πρόσφατα, στις 20.11.2025, στο jungle δημοσιεύθηκε άρθρο περί της πλήρους πολιτικής ενσωμάτωσης των όποιων αντι-γερμανών και των προσοίκειων antifa στην πολιτικοδημοκρατική ρητορική του γερμανικού κράτους. [3]

Η παραπάνω εννοιολόγηση περί εκμοντερνισμού είναι πολιτικά θαρραλέα ένεκα του ειλικρινούς χαρακτήρα της και στον ίδιο χρόνο προσφέρει μια συγκεκριμένη πολιτική όδευση προς μια έννοια ενός κριτικών στοχεύσεων πολιτικού κέντρου. Μπορεί να ειπωθεί κάτι ισοδύναμο για την κατ’ εξοχήν θεωρητική πλαισίωση του εν λόγω χώρου, για το εκδοτικό [4] Ça ira και τα τρία περιοδικά του?

 

Θεωρητικά ανοίγματα προς τη μεσοπολεμική “συντήρηση”

 

Πιθανά, η επιλογή που προσδίδει (όταν εμφανίσθηκε προσέδιδε μια επιδίωξη επέκτασης) μια δυναμική διατήρησης, είναι ότι οι εκδόσεις και τα άρθρα έχουν εμπλουτισθεί σχεδόν εντυπωσιακά με μια εμβριθή ενασχόληση με τη μεσοπολεμική νομική θεωρία περί εξαίρεσης και δικτατορίας και κατά τα πιο πρόσφατα χρόνια με θεωρητικές πλευρές/εφαρμογές του έργου του Χάιντεγκερ. [5]

Από θεωρητική άποψη αυτό το “άνοιγμα” αναπόδραστα αναδεικνύει λόγω της ίδιας της αντικειμενικότητας των παρουσιαζόμενων θεματικών την ενεργή αντίθεση μεταξύ της εκπροσώπησης των ιδιαίτερων (particular) συμφερόντων και της γενικότητάς (“allgemeinheit”) των ανεξάρτητων ταξικών συμφερόντων, όπως αυτή η αντίθεση εξωτερικεύεται και αποτυπώνεται μέσα στη συγκεκριμένη κίνηση της κοινωνικοϊστορικής συνολικότητας.  -Ίσως είναι ένας από τους τόσο de facto όσο και de jure λόγους της μετ' επιτάσεως δυσκολίας για πρακτική έκφραση, της -όπως έχει εύστοχα συνοψισθεί- δυσπραξίας του Κριτικοθεωρητικού χώρου. [6]

Ωστόσο, σε θεωρητικό και διανοητικό επίπεδο, η πρωτότυπη συμβολή αυτών των δουλειών είναι η ανάδειξη του ριζοσπαστικού χαρακτήρα των παρουσιαζόμενων στοχασμών. -Αίφνης και εκ του θαύματος η συνάφεια με το μαρξικό έργο των επί δεκαετιών αποκαλούμενων συντηρητικών και πολιτικά ύποπτων του μεσοπολέμου αποκαταστάθηκε. 

Δεν είναι όμως ζήτημα ηθικό, ούτε ζήτημα ιστορικής αλήθειας (sic). Το έδαφος αυτών των αμοιβαίων προσεγγίσεων το στρώνει, όπως ο Jörg Finkenberger έχει εντοπίσει και διακρίνει, ο ενεργά μαχόμενος (και γι’ αυτό αντι-ρομαντικός) υλισμός, ο υλισμός της συγκεκριμένης πράξης κάτι που -ανεξάρτητα από τις βουλήσεις και τις προθέσεις των εν λόγω συγγραφέων- αναπόδραστα οδηγεί σε ενοποιητικές δυναμικές ενός δυνάμει πρακτικού εγχειρήματος θεωρίας ταξικής πάλης. [7]

Σε ένα ευρύτερο διανοητικό επίπεδο, στο παρουσιαζόμενο άνοιγμα από θεωρησιακή σκοπιά μπορεί εν σπέρματι να διαυγασθεί μια τάση ξεπεράσματος της ακαδημαϊκής διάστιξης ηπειρωτική-αναλυτική σκέψη, κάτι που βασίζεται ακριβώς στο υλιστικό πλαίσιο εργασίας, και ακόμα πιο στέρεα στην υλιστική-νομιναλιστική γείωση.

 

[1] Βλ. https://redaktion-bahamas.org/aktuell/2024-Aug-2/Was-waren-die-Antideutschen.html, Die Antideutschen waren eine Modernisierungsbewegung wider Willen, deren bewegungssoziologischen wie sozioökonomischen Rahmenbedingungen sich verändert haben. Ein Nachruf Jan-Georg Gerber, Bahamas, Heft 94 / Frühjahr 2024

[2] Βλ. https://techspek999.blogspot.com/2024/08/bahamas.html

[3] Βλ. Thorsten Mense, Deutschland ist nun Antifa, Deutschland ist nun Antifa, https://jungle.world/artikel/2025/47/deutschland-ist-nun-antifa?fbclid=IwY2xjawOjeC1leHRuA2FlbQIxMQBzcnRjBmFwcF9pZBAyMjIwMzkxNzg4MjAwODkyAAEeJ4DA-mc1B_V2sGPNzlcXP8qFU65Cq3lczLHcbG1HhzSAvo0wGpsTlQ4c4-k_aem_MAhTGDGtKGxWyGPNgQ_oLg

[4] Βλ. https://de.wikipedia.org/wiki/%C3%87a_ira_Verlag, https://www.ca-ira.net/

[5] Βλ. Kaveh Nassirin, Heidegger. Scharlatan und Denker, Ça ira Verlag, Freiburg, Wien, Juni 2026, Alex Gruber, “Der erste Poststrukturalist: Zu Heideggers Ereignis-Philosophie. Von Martin Heideggers Kampf gegen das »planetarische Verbrechertum« zu Alain Badious globalisierter »Intifada«”, sans phrase, Zeitschrift für Ideologiekritik, Heft, 26, März 2024, Klaus Heinrich, ursprung in actu, Zur Rekultifizierung des Denkens in Martin Heideggers »Beiträge zur Philosophie (Vom Ereignis)«, ibid, Juni 2023, Georges-Arthur Goldschmidt, Heidegger und die deutsche Sprache, April 2023, Gerhard Scheit, “Carl Schmitt und die freiheitsliebenden Taliban”, ibid, Heft 19, Januar 2022, Jörg Finkenberger, Staat oder Revolution? Kritik des Staates anhand der Rechtslehre Carl Schmitts, ibid, Juli 2015, , Niklaas Mavchunsky, “Der Mensch als Partisan Carl Schmitt als Theoretiker der Menschenrechte”, prodomo, Ausgabe 12, Zeitschrift in eigener Sache, November 2009.

[6] Βλ. βλ. Hendrik Wallat, Dyspraxia. Kritische Theorie im Sog der Negativität, Haßloch, Velbrück, 2023.

[7] Ενδεικτικά βλ. https://www.ca-ira.net/verlag/buecher/finkenberger-staat-revolution/