Το ελευθεριακό ρεύμα αναπτύχθηκε παραπλεύρως της συγκρότησης της Καλβινικής εκκλησίας και των μεταρρυθμιζόμενων αστεακών κοινοτήτων.1 Είναι τόσο μεγάλο το σημείο διατομής, ώστε ο ιστορικός λιμπερτινισμός δύσκολα ξεχωρίζεται από το κίνημα του οποίου ηγήθηκε ο Καλβίνος και οι οπαδοί του.
Ωστόσο, ο λιμπερτινισμός στιγματίσθηκε από την εις βάρος του πολεμική του ίδιου του Καλβίνου.2 Διακρίνουμε μια φοβία στον κατά Καλβίνο χαρακτηρισμό του “πνευματικού κινήματος των ελευθεριακών” ως διαθέτοντος φαντασιακό χαρακτήρα, και στον κατά τον ίδιο χαρακτηρισμό "υποστηρικτές του διαβόλου". Αυτό προκαλεί εντύπωση, διότι στην δοσμένη ιστορική συγκυρία οι ελευθεριακοί δεν είχαν εκκλησιαστικές αξιώσεις, ούτε καν ενασχόληση ή παρέμβαση στα εκκλησιαστικά πράγματα.
Η υπόθεση του Αμίν Περίν, εκ των πιο γνωστών ελευθεριακών της Γενεύης και εκλεγέντος επικεφαλής της πολιτοφυλακής της Γενεύης, συγκεκριμένα η πολιτική αντιπαράθεσή του με τον Καλβίνο, σε πρώτο χρόνο για την του Καλβίνου πολιτική εισδοχής -αθρόας για τα μέτρα της εποχής- προσφύγων από άλλα μέρη, και στην συνέχεια η εις βάρος της συζύγου του Αμίν και του πεθερού του δικαστική δίωξη, καθώς και η καταδίκη του για προδοσία επειδή υποστήριξε την σύζυγο και τον πέθερό του, συνιστά το σημείο αποτύπωσης των αντιθέσεων μεταξύ του λιμπερτινισμού και του συστήματος εκκλησιαστικής υπακοής και υπαγωγής συλλήβδην.
Το να είσαι ελευθεριακός είναι απλό: σημαίνει ανεξάρτητα από τις πεποιθήσεις και αντιλήψεις σου να αρνείσαι την εξουσία της οποιασδήποτε εκκλησίας και οποιασδήποτε πνευματικής αυθεντίας επί του σώματος και νου σου.
Παρόλες, όμως, τις κατασταλτικές προσπάθειες, ο λιμπερτινισμός κατά τους επόμενους αιώνες κινήθηκε προς τα βόρεια και δυτικά, και αναπτύχθηκε στην Αγγλία, με βασική έδρα το Λονδίνο. Δείγμα αυτής της ανάπτυξης είναι το έργο του Ned Ward (1667-1731), όπου μέσα από το “The London Spy Compleat” (1703) διαμορφώνεται η σύνδεση μεταξύ των ελευθεριακών αρετών και της Αριστοτελικής πολιτικής λειτουργίας προς την διαμόρφωση μιας νεότευκτης μητροπολιτικής κουλτούρας.
Άνευ αυτού του συγκειμένου, το έργο λχ. του Μπλέικ, των Σέλλευ, του Γουόντσγουορθ, του Μπάιρον, του Ντίκενς, του Ουάιλντ, δεν μπορεί να προσεγγισθεί στην πληρότητά του.
Ομοίως η πρακτική της μητροπολιτικής περιπλανήσης και της καταστασιακής ψυχογεωγραφίας
1 Βλ. Κωνσταντίνος Γαγανάκης, Sixteenth Century Civic Communities and the Advent of Reformation, Thesis, University of Glasgow. Faculty of Arts. Department of Modern History, 1988, https://www.didaktorika.gr/eadd/handle/10442/4700
2 Βλ. Jean Calvin, Contre la secte phantastique et furieuse des libertins qui se nomment spirituelz, 1545.
No comments:
Post a Comment